‘Geen vaccinatieplicht’
Bij nader onderzoek blijkt dat het in elk geval iets anders zit. In de Back to office policy van LeasePlan staat namelijk dat ‘geen enkele werknemer wordt verplicht om zich te laten vaccineren’. Wel start het bedrijf per september 2021 met het weer op kantoor laten werken van gevaccineerde werknemers. Het leasebedrijf, dat in 30 landen opereert en in Nederland ca. 1.000 werknemers aan het werk heeft, zal echter niet controleren of het personeel daadwerkelijk gevaccineerd is. Werknemers kunnen ervoor blijven kiezen om thuis te blijven werken.
Hoewel LeasePlan de regels dus niet helemaal lijkt te breken, begeeft LeasePlan zich in Nederland met deze richtlijnen toch op glad ijs. Het bedrijf eist dan wel niet dat het personeel zich laten vaccineren, maar vraagt niet gevaccineerd personeel wel om thuis te blijven. Daarmee wordt het voor de werknemer lastig om zich niet in de kaart te laten kijken en zijn privacy te beschermen.
Mag je een werknemer verplichten om zich te laten vaccineren?
Hoe zat het nu ook alweer met de vaccinatieplicht op het werk? Er is in Nederland geen wetgeving over vaccinaties op het werk. Uit Nederlandse jurisprudentie volgt echter dat je een werknemer in de meeste gevallen niet kunt verplichten om zich te vaccineren. Zo’n plicht vormt een inbreuk op het recht op eerbiediging van de persoonlijke levenssfeer en het recht op bescherming van de lichamelijke integriteit van de werknemer.
Een werknemer hoeft geen antwoord te geven op de vraag of hij/zij zich laat vaccineren. Zelfs als de vaccinatie noodzakelijk is voor het uitoefenen van de functie, kun je als werkgever meestal geen vaccinatie eisen. Ontslag is dan soms wel mogelijk, maar alleen als ‘laatste redmiddel’. Eerst moet je kijken of er geen ander werk beschikbaar is of andere beschermende maatregelen kunnen worden genomen.
Mag je een werknemer stimuleren om zich te laten vaccineren?
Je kunt de werknemer wel vragen om zich te laten vaccineren, maar een werknemer moet dit kunnen weigeren. Het is hierdoor tot op zekere hoogte ook toegestaan om vaccinatie te stimuleren. Je kunt het vaccineren bijvoorbeeld faciliteren door vaccinatie-afspraken toe te staan onder werktijd en werknemers als groep laten weten dat je vaccinatie op prijs stelt. Toch is het de vraag hoe ver je kunt gaan met ‘stimuleren’. Werknemers moeten zich namelijk binnen de huidige regels vrij blijven voelen om te weigeren en voor zichzelf kunnen houden of ze gevaccineerd zijn. En dat is waar het bij LeasePlan nu wringt.
In XpertHR vind je diverse veelgestelde vragen over de coronavaccinatie op het werk. Ook vind je uitgebreide informatie over HR-vraagstukken in relatie tot het coronavirus.
Foto: Shutterstock
