HR-manager COMMIT
Wie denkt aan Defensie, denkt aan flitsende tv-commercials van militairen die spannende missies uitvoeren. Minder bekend is dat ongeveer een derde van het defensiepersoneel burgermedewerker is, vertelt Bastiaan Knip, HR-manager bij het Commando Materieel en IT (COMMIT).
Naast een pop-upstore verrezen in juni op het station van Rotterdams levensgrote hologrammen, van personeel van Defensie. Ze vertellen hun eigen verhaal, dat net even anders is dan je zou verwachten bij Defensie. Zoals de arbeidsparticipant die via de Wet Banenafspraak is aangenomen. Of de burgerambtenaar die overgestapt is van een commercieel bedrijf.
Personeelstekort
Defensie kampt al jaren met een groot personeelstekort, met name militair, maar ook voor haar burgerpersoneel. Was een paar jaar geleden 20% van de vacatures voor burgermedewerkers moeilijk vervulbaar, nu is dat 40%. Binnen COMMIT liggen de moeilijk vervulbare functie op het vlak van IT, inkoop, techniek en logistiek. En omdat alles meer techniek en IT-gedreven wordt, zal de krapte in de toekomst alleen nog maar toenemen.
Defensie moet op de krappe arbeidsmarkt concurreren met andere sectoren. En heeft daarbij nog een extra uitdaging: de onzichtbaarheid. ‘Bij ons speelt alles zich achter kazernehekken af of in uitzendgebieden. Langs de kazerne in Utrecht, waar ik werk, fietsen dagelijks duizenden mensen. Ze hebben geen clou wat er achter de hekken gebeurt. Er is bij ons van alles te doen en er zijn fantastische verhalen, maar die komen bijna nooit naar buiten. Tijd om daar verandering in aan te brengen’.
Adaptief werven
Als eindeloos vacatures publiceren niet meer genoeg oplevert, moet je de werving anders benaderen, zegt Knip. ‘Als je doet wat je deed, krijg je wat je kreeg.’ Het is voor COMMIT aanleiding om eens met een andere, innovatieve bril naar de arbeidsmarkt te kijken. Aan de nieuwe arbeidsmarktvisie liggen drie bewegingen ten grondslag, vertelt hij. Dat zijn adaptief werven, in verbinding met de regio en samenwerking met partners.
COMMIT heeft alles uit de kast getrokken om het beeld over burgermedewerkers bij Defensie in alle nuances in de werving over het voetlicht te brengen. De doelgroep van COMMIT is breder en diverser dan van de militaire beroepen. Dat betekent meer maatwerk leveren, zegt Knip. ‘Je moet goed doordenken hoe je de diverse doelgroepen gaat benaderen op de arbeidsmarkt en met welke boodschap. De defensiebrede communicatie is vooral gericht op het binnenhalen van jong en uitzendbaar en veel minder op zij-instroom, mensen die van baan naar baan gaan. Zo zijn IT’ers er misschien gevoelig voor om als ze in de levensfase belanden van gezin en kinderen dat ze een keer op vakantie kunnen wanneer zij dat willen. In die huidige communicatie is voor dat soort punten weinig aandacht.’
Persoonlijke ontmoetingen
Bewust ligt bij recente campagnes de nadruk niet op online, maar op persoonlijke ontmoetingen. ‘Je kan via rtv en online nog zoveel lawaai maken en hartjes aanraken, het is ook wel handig als je ergens een kassa hebt staan. Dat je met mensen in gesprek kunt gaan. Online kun je een heel eind komen, maar wij hebben een product dat je moet uitleggen.’
En zo verrezen er in het kader van de COMMIT Experience pop-up stores op stations, waar belangstellenden konden praten met burgermedewerkers. Knip: ‘Als vrouw wil je bijvoorbeeld van een vrouw vernemen weten hoe het is om als vrouw bij Defensie te werken. De pop-up store buiten de kazernehekken biedt een kans op persoonlijke en directe communicatie in de regio.’
Nieuw dit jaar zijn holoboxen waar defensiemedewerkers vanuit verschillende achtergronden hun persoonlijke verhaal vertellen. Via Augmented Reality konden bezoekers inzoomen op het leven van burgermedewerkers bij Defensie. ‘Echte defensiemedewerkers’, benadrukt Knip. ‘Storytelling willen we niet door modellen laten doen, onze eigen mensen hebben het verhaal.’
Goedkoop is het niet, zegt Knip. ‘Maar dit soort innovaties trekken aan. Ze worden goed gedeeld op de social media en genereren veel free publicity. Bovendien straal je als bedrijf uit dat je meegaat met innovatie en vernieuwingen.’
Samenwerken in de regio
Naast de pop-upstore trok Defensie in een COMMIT tourbus met wisselende partners het land door. Daar zit een visie achter, vertelt Knip. ‘De arbeidsmarkt is niet alleen een defensieprobleem, maar een maatschappelijk probleem. Je zult het samen moeten oplossen met het onderwijs en partners uit de branche. Denk aan samen opleiden, kennis delen en samen de arbeidsmarkt benaderen.’
Dat gebeurt nog weinig, mogelijk uit angst dat anderen er met ons potentieel van doorgaan.’ Maar die angst is onterecht voor Knip. ‘Wij geloven er sterk in dat je veel meer bereikt als je samen die arbeidsmarkt betreedt. Samenwerken betekent vooruitgang. Je kunt ineens veel meer dan alleen, er ontstaan interessante kruisbestuivingen en een heleboel, nieuwe mogelijkheden.’
De schaarste verschilt bovendien per regio en dat vraagt om een regionale aanpak. ‘Voor een kazerne in de regio Rotterdam is IT misschien het probleem, in een andere kazerne is dat logistiek of techniek. Vervolgens kijken we welke mbo’s er om de hoek zitten. In juni hebben we op het station met onze kazerne in Maasland een programma georganiseerd met mbo’s, om gewoon eens wat breder kennis met elkaar te maken. Zo zet je zaken in gang.’
De regionale samenwerkingsverbanden zijn niet in plaats van, maar naast de landelijke arbeidsmarktcampagnes, vervolgt Bastiaan Knip. ‘Het is een mooie kans om je als sterk merk en groot werkgever te positioneren in de regio.’
Vaste kaders loslaten
Innovatief werven betekent voor Knip ook verder kijken dan opleiding en ervaring. ‘We kijken naar competenties, opleidbaarheid en arbeidscapaciteit. Niet denken in vacatures maar in mensen verbinden aan werk. Het betekent vaste kaders loslaten en experimenteren met hoe je andere doelgroepen kunt koppelen aan werk. Denk aan parttimers, flexwerkers, werkstudenten of reservisten. Soms betekent het dat je werk moet aanpassen. Voor mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt passen we functies zo nodig aan met job carving.’
Voetprint achterlaten
Werkt het ook, deze nieuwe strategie? ‘Ja, het werkt’, zegt Knip. ‘Twee weken pop-upstore in Utrecht leverde indertijd meer dan 125 serieuze contacten en tientallen sollicitaties en ook de opbrengst van Rotterdam ziet er goed uit.’
‘Maar we doen dus veel meer dan zieltjes winnen’, benadrukt hij. ‘Het gaat niet alleen over studenten uit de studiebanken trekken, maar ook over investeren in een relatie aan met partners uit de branche, onderwijs en bedrijfsleven om gezamenlijk die arbeidsmarkt te betreden. De COMMIT Experience is meer een samenwerkings- en netwerkconcept dan een plat wervingsconcept.’
Lees hier meer artikelen in het thema Werving en Selectie.
Fotobron: Defensie