Welke manieren zijn er om te re-integreren?
De werknemer kan re-integreren via twee ‘sporen’: binnen de eigen organisatie (Spoor 1) en bij een andere werkgever (Spoor 2).
Re-integratie Spoor 1
Een zieke werknemer kan op drie manieren re-integreren binnen de eigen organisatie, namelijk in:
- eigen werk;
- aangepast eigen werk;
- (aangepast) ander werk.
Re-integratie Spoor 2
Met re-integratie in Spoor 2 wordt gedoeld op alle activiteiten gericht op werkhervatting buiten de eigen organisatie.
Wanneer zet je Spoor 2 bij re-integratie?
Bij re-integratie staat de terugkeer in het eigen werk voorop. Het is daarom de bedoeling dat je er eerst naar streeft om de werknemer in het eigen werk te re-integreren (Spoor 1). Alleen als dit bij voorbaat duidelijk onhaalbaar is of als dit doel na verloop van tijd niet haalbaar blijkt te zijn, mag je streven naar een andere passende (bestaande of gecreëerde) functie binnen het eigen bedrijf. Pas als dit ook niet mogelijk blijkt, mag je als werkgever van de werknemer verlangen dat hij re-integreert bij een andere werkgever (Spoor 2). Ook dan moeten die werkzaamheden in eerste instantie gericht zijn op een uiteindelijke terugkeer in het eigen bedrijf.
In welke ziekteweek start je een tweede-spoortraject?
Een re-integratietraject in het tweede spoor moet worden gestart zodra er geen zicht (meer) bestaat op een structurele werkhervatting binnen de eigen organisatie. Het traject mag uiterlijk binnen 6 weken na de Eerstejaarsevaluatie beginnen. Die Eerstejaarsevaluatie vindt verplicht plaats na 52 ziekteweken.
Welke rol speelt de Probleemanalyse bij re-integratie?
De Probleemanalyse wordt opgesteld door de arbodienst of bedrijfsarts, uiterlijk in week 6 van het verzuim. De arbodienst of bedrijfsarts adviseert in de Probleemanalyse over het einddoel van de re-integratie. Ook stelt hij mogelijke activiteiten voor waarmee werkgever en werknemer dit doel volgens hem kunnen bereiken. In de Probleemanalyse stelt de arts onder meer vast of de werknemer nog mogelijkheden heeft om weer aan het werk te gaan.
Wanneer schakel je een re-integratiebedrijf in?
Staat eenmaal vast dat er werkelijk geen mogelijkheden zijn om de werknemer in de eigen organisatie te laten re-integreren, dan moeten werkgever en werknemer op zoek naar mogelijkheden elders. Bij een re-integratie in Spoor 2 wordt de arbeidsongeschikte werknemer actief begeleid bij het vinden, verkrijgen en behouden van een voor hem geschikte functie in een andere organisatie dan in die van de eigen werkgever. Omdat dit vaak specialistisch en tijdrovend werk is, kun je als werkgever overwegen om een gespecialiseerd re-integratiebureau in te schakelen.
Als werkgever ben je niet wettelijk verplicht om een contract af te sluiten met een re-integratiebedrijf. Wel heb je de verplichting om bij ziekte al het mogelijke te doen om de zieke te laten re-integreren. Lukt hem dat niet zelf, dan verwacht de overheid dat hij deskundige derden inschakelt die daarin mogelijk wel slagen. Zo’n deskundige partner kan bijvoorbeeld de arbodienstverlener zijn waar de werkgever mee samenwerkt, maar het kan ook gaan om een re-integratiebedrijf.
In de praktijk schakelen werkgevers vooral een re-integratiebedrijf in als herplaatsing in het eigen bedrijf mislukt of niet mogelijk is. Het verkennen van de kansen bij andere werkgevers is immers tamelijk arbeidsintensief en specialistisch werk.
Overigens schakelen sommige bedrijven ook wel een re-integratiebedrijf in voor de begeleiding van re-integratie binnen de eigen organisatie, bijvoorbeeld bij herplaatsing van de werknemer op een andere afdeling.
Welke sancties kan UWV opleggen?
Als UWV beoordeelt bij de WIA-aanvraag of de werkgever en werknemer voldoende hebben gedaan om de werknemer te laten re-integreren. De uitgangspunten voor die toetsing zijn uitgewerkt in de Beleidsregels beoordelingskader Poortwachter. Oordeelt UWV dat de werkgever of werknemer niet voldoende heeft ondernomen, dan kan dit leiden tot sancties. Deze sancties kunnen de werknemer treffen, maar zeker ook de werkgever. Hoe toetsing plaatsvindt door het UWV kun je als abonnee lezen in het XpertHR kennisdocument Uitgangspunten bij toetsing re-integratie.
Sancties voor de werknemer
Is de werknemer zijn re-integratieverplichtingen niet nagekomen, dan kan UWV weigeren hem een WIA-uitkering toe te kennen of het uitkeringsbedrag verlagen. Met hoeveel dit laatste gebeurt, hangt af van de mate waarin de werknemer tekort is geschoten.
UWV gaat in dit soort gevallen ook altijd na of de werkgever voldoende gebruik heeft gemaakt van zijn mogelijkheden om de werknemer ter verantwoording te roepen. De werkgever kan de loonbetaling opschorten, stopzetten of – wanneer dit niet helpt – zelfs een ontslagvergunning aanvragen.
Sancties voor de werkgever
Voor nalatige werkgevers hanteert UWV eveneens flinke sancties. Deze instantie kan als een strenge poortwachter de WIA-poort gesloten houden als de werkgever niet zijn best heeft gedaan om een goed Plan van aanpak op te stellen. De werkgever krijgt dan een loonsanctie opgelegd en moet dan langer het loon doorbetalen.
Hoe toetsing plaatsvindt door het UWV is te lezen als abonnee in het XpertHR kennisdocument Toetsing re-integratie.
